اگر چه این روز ها بازی های آنلاین و کامپیوتری محبوبیت های زیادی پیدا کرده اند. اما بازی فکری قدیمی و نوستالژیک همچنان طرفدارهای خاص خودشان را دارند که اکثر بزرگسالان ترجیح می دهند در هنگام دورهمی های خانوادگی به سراغ برخی از این بازی ها بروند.

این در حالی است که با پیشرفت تکنولوژی و مدرن شدن روند آموزشی در مدارس بازی های کامپیوتری و التکرونیکی جایگزین بازی های قدیمی و خانوادگی شده اند. به نحوی که کودکان ما ترجیح می دهند زمان و وقت زیادی را در طول روز صرف گوشی و تبلت و بازی های آنلاین کنند. اما شاید شما به عنوان والدین جدید، بازی های فکری قدیمی را نمی شناسید و دوست دارید آنها را شناخته و روند بازی و اجرای آنها را یادبگیرید. اما بهترین بازی های فکری قدیمی و نوستالژیک که هنوز هم ارزش یادگیری را دارند، در این مقاله از بازیمود ، با بازی های نوستالژیک بیشتر آشنا خواهیم شد.

بازی اسم و فامیل

بدون شک بازی اسم و فامیل یکی از بازی های قدیمی است که هنوز هم در دورهمی ها، کودکان دوست دارند آن را انجام دهند. در این بازی که بیشتر بر روی نوشتن اسم و فامیل روی کاغذ تاکید دارد با هیجان زیادی همراه است که کودکان را به رقابت با همدیگر و فکر کردن وادار می کند. امتیاز گرفتن در این بازی کاملا غیرقابل پیش بینی است که کودکان باید در ذهن خود به دنبال اسم و فامیل های مختلف بگردند. بدون شک کودکانی که حضور ذهن بالایی داشته باشند و بتواند ذهن خودشان را به زود چالش بکشانند و از کلمات متنوع تر و بیشتری استفاده کنند برنده ی این بازی هستند.

اگر چه بازی اسم و فامیل مربوط به سن خاصی نیست و همه افراد می توانند در آن شرکت کنند اما بزرگتر ها می توانند در کنار کودکان برای راهنمایی بیشتر در این بازی شرکت کنند و نقش موثری در یادگیری این بازی به کودکان خود داشته باشند. البته حضور بزرگتر ها حتی می تواند به عنوان یک راه برای تقلب رساندن در بازی باشد که این هیجان و جذابیت و رقابت در بازی را برای کودکان بیشتر می کند.

از مزایایی این بازی سرگرم کننده و مهیج این است که انجام آن نه به وسایل زیادی نیاز دارد و نه به فضا و مکان خاصی.

کودکان شما می توانند در هر دورهمی و در هر مکانی که دوست دارند با کمترین و ابتدایی ترین وسایل مانند قلم و کاغذ بازی خودشان را شروع کنند. فقط باید از آنها بخواهید برای پیشگیری از هر گونه تقلب و درگیری از همدیگر فاصله بگیرند و تا حد امکان کنار هم ننشینند.

بازی منچ و مار و پله

یکی دیگر از بازی ها مهیج و جداب فکری قدیمی که هنوز هم محبوبیت زیادی دارد، بازی منج و مار پله است. این بازی بر روی یک صفحه با نقشه های نردبان برای رفتن به رده های بالاتر و مسیر های مختلف از روی مارهای برای سقوط به رده های پایین تر طراحی شده است. استفاده از مهره ها و امتحان شانس خود برای به دست آوردن امتیاز های مختلف، هیجان بازی را چند برابر کرده است. یکی دیگر از مزایای این بازی این است که به راحتی می توانید در همه مکان ها مانند پارک، منزل و حتی مکان های تفریحی از انجام این بازی لذت ببرید.

بازی «منچ» با ۱۶ مهره به رنگ‌های قرمز و سبز و آبی و زرد و صفحه شطرنجی و یک تاس و بین۲ تا ۴نفر انجام می‌شود. صفحه‌ی بازی ۷۲ خانه دارد. از بین کل خانه های بازی ۱۶ خانه جایگاه شروع مهره‌های ۴ بازیکن و ۱۶ خانه جایگاه پایانی آنهاست. ۴۰ خانه نیز مسیر بازی مهره‌هاست که در بازیکنان می توانند در طول بازی مهره های رقیب خود را از مسیر خارج کنند. کل مسیر به شکل علامت مثبت نشان داده شده است. مهره‌ها در جایگاه شروع قرار می‌گیرند. بازیکن‌ها باید در این بازی نوبت را رعایت کرده و به نوبت تاس را در هوا بیاندازند، هر کسی که بتواند با پرتاب تاس عدد ۶ را بیاورد می تواند بازی را شروع کند و یکی از مهره‌هایش را از جایگاه شروع به مسیر بازی وارد کند. بازیکنان در هر بار نوبت خودشان تاس را در هوا می چرخانند، مهره‌ها را در جهت حرکت ساعت و خانه به خانه پیش می‌برند تا به جایگاه پایانی خودشان برسانند. هر کس بتواند زودتر ۴ مهره‌اش را به جایگاه پایانی برساند برنده بازی شناخته می شود.

در ایران معمولا پشت صفحه‌ی بازی «منچ» یک بازی مهیج دیگری به نام مارپله طراحی شده است. این بازی هم می‌تواند با توجه به تمایز رنگ مهره‌ها میان ۲ تا ۴ نفر انجام شود. صفحه‌ی بازی مارپله ۱۰۰ خانه دارد و در بعضی قسمت‌های آن مار و نردبان دیده می‌شود. این بازی هم مانند بازی منج با پرتاب تاس شروع می شود. بازیکن‌ها به نوبت آن را در هوا می چرخانند و طبق عددی که می‌آورند مهره‌هایشان را روی صفحه مار پله حرکت می دهند. اگر مهره ای آنها روی خانه‌ی نیش مار قرار بگیرد، مهره آنها تا دم مار سقوط می کند و اگر به ابتدای پله‌های نردبانی برسند مهره آنها تا سر نردبان مسیر پیشرفت را بالا می‌روند. در نهایت هر کس زودتر به صدمین خانه برسد برنده بازی شناخته می شود.

بازی های منچ و مار و پله همواره از بازی های مهیج و جذاب برای تمام اعضای خانواده بوده که در تمام دنیا مورد استقبال زیادی قرار گرفته‌اند. در این مجموعه دو بازی منچ و ماروپله در دو صفحه بزرگ پارچه ای و قابل شست و شو ارائه شده که اندازه بزرگ صفحه و مهره های آن جذابیت بازی را دو چندان نموده و در پارک ها، منزل، مدارس و تمام اماکن قابل استفاده است.

بازی راز جنگل

بازی راز جنگل یکی از بازی‌های قدیمی ایرانی است که هنوز هم محبوبیت و جذابیت خودش را حفظ کرده است. شما باید در این بازی گنجینه هایی که در جنگل و قلعه ها پنهان شده است را از مخفی گاه شناسایی کنید. هر فردی که بتواند سه گنجینه را پیدا کند برنده بازی شناخته می شود.

این بازی دارای دو قسمت کاملا مجزا اما بسیار ساده است.این دو قسمت بازی از راز جنگل شباهت زیادی به یکدیگر ندارند اما به صورت دو داستان مجزا در نظر گرفته می شوند.

در قسمت اول بازی راز جنگل شاهد یک پادشاه یا حکم فرمایی هستیم که به دنبال یک گنچ با ارزش در جنگل است . برای همین این پادشاه قصد دارد افراد زیر دست خودش را برای پیدا کردن این گنج با ارزش به جنگل بفرسند. بازیکنان در این بازی نقش همین افراد را دارند که باید گنج های پنهان شده در دل جنگل را پیدا کنند.

در قسمت دوم بازی جنگل بان باهوش و دلسوزی وجود دارد که با کمک اهالی روستا قصد دارد حیوانات اسرار آمیز جنگل را پیدا کند. در این قسمت از بازی بازیکنان باید به دنبال حیوانات جنگل باشند و آنها را پیدا کنند. در اصل در قسمت دوم بازی حیوانات نقش همان گنج در قسمت اول را بازی می کنند.

در بازی اول هر وقت شما بتوانید سه عدد گنج را پیدا کنید و محل آنها را بشناسید، برنده بازی خواهید شد.

اما در بازی دوم شما باید سه مخفیگاه مخصوص حیوانات راکه توسط جنگلبان دانا ساخته شده اند را شناسایی کنید و محل دقیق آنها را به سمت جنگلبان دانا حرکت کنید تا در بازی پیروز شوید.

بازی یه قل دو قل

بازی قدیمی یه قل دو قل با صدای برخورد تکه سنگ های ریز و کوچک یکی دیگری از مهیج ترین بازی های دوران مادر بزرگ و پدر بزرگ های ماست که شاید کودکان شما این بازی را بلد نباشند و برایشان جالب و مهیج باشد. این بازی به وسایلی جزء چند تکه سنگ کوچک و صاف نیاز ندارد. اما برنده شدن در این بازی به مهارت خاص و تقویت حرکات بین چشم و دست نیاز دارد. اما روند بازی در هر مرحله با مرحله دیگر تفاوت دارد و تنوع هر مرحله هیجان آن را بیشتر می کند.

مهمترین اهداف این بازی، تشویق و تقویت حس تفکر و خیال در افراد است که بازیکنان می توانند با هماهنگی لازم بین حرکات چشم و دست های خود به این هدف برسند. از طرفی هم یادگیری و درک مسائل ریاضی و اقتصادی از اهداف جزئی تر این بازی شناخته می شوند.

به طور کلی انجام این بازی به دو نفر نیاز دارد، اما گاهی اوقات این سرگرمی به وسیله گروه های دو و بیشتر هم انجام می شود. این بازی با 5 تکه سنگ کوچک و صاف انجام می شود که سایز سنگ ها باید به اندازه ای باشد که شما به راحتی بتوانید آنها را در داخل مشت دست خود نگهداری کنید.

 این بازی از چندین مرحله تشکیل شده است که بازیکنان باید تک تک مراحل را با دقت زیادی انجام دهند تا بتوانند به مراحل بالاتر برسند. در صورت باخت در هر مرحله و یا هر گونه اشتباه، بازیکن خاطی باید سنگ ها را به نفر بعدی واگذار کند.

بازی پانتومیم

پانتومیم اگر چه یک بازی فکری قدیمی در نظر گرفته می شود اما امروز محبوبیت زیادی پیدا کرده و در دور همی های خانوادگی هنوز هم انجام می شود. این بازی هیچگونه محدودیتی در تعداد بازیکن ندارد اما افراد باید حضور ذهن بالایی داشته باشند تا بتوانند نتیجه بازی را هر چه سریع و زودتر تشخیص دهند.

پانتومیم یا لال بازی به عنوان یکی از بازی های جالب و مهیج در دورهمی ها شناخته شده است. موضوعات اصلی این بازی به جملات و کلمات نامفهوم مرتبط می شوند که خلاقیت میان بازیکنان را برای تشخیص و نمایش این کلمات را افزایش می دهد. حتی برخی از این کلمات و موضوعات می توانند خنده دار و سوژه ای برای به خنده درآوردن سایر شرکت کننده ها باشد. هیچ محدودیتی برای تعداد بازیکنان در این بازی وجود ندارد و افراد می توانند از تنوع موضوعات از کلمات گرفته تا ضرب المثل های معروف استفاده کنند.

روش بازی کردن به این صورت است که گروه اول یک کلمه یا عبارت چند کلمه ای را به عنوان موضوع خودشان انتخاب می کند و یکی از اعضای گروه دوم باید آن را اجرا کند. نفر اجرا کننده روبروی هم گروها هایش می ایستد و تلاش می کند بدون اینکه حرفی بزند یا هیچ گونه راهنمایی آشکار و واضحی، کلمه را برای دوستان خود اجرا کند. هم گروهای او باید این کلمه را تشخیص دهند و آن را حدس بزنند. استفاده از حرکات دست و انگشت در این بازی و هماهنگی آنها با حرکات سر و چشم می تواند در راهنمایی بهتر بازیکنان تاثیر زیادی داشته باشد. برهمین اساس این بازی هم با افزایش هماهنگی بین دست و حرکات سر و هم افزایش خلاقیت می تواند تاثیر بسیار زیاد در بهبود و تقویت حافظه کودکان داشته باشد.

بازی فکری جنگا

با وجود تمام بازی های جذاب کامپیوتری و آنلاین این بازی در کنار سایر بازی های فکری محبوبیت خودش را از دست نداده و هنوز هم طرفداران خودش را دارد. این بازی مهیج می تواند در دورهمی ها و جمع خانوادگی سرگرمی مناسبی برای کودکان شما باشد. بازی فکری جنگا حداقل به دو بازیکن نیاز دارد و می تواند ساعت های زیادی فرزند شما را سرگرم نگه دارد.

تیله بازی

بازی با تیله های گرد و رنگارنگ و نشانه گیری برای به هم زدن آنها یکی دیگر از بازی های قدیمی است که هیجان و نشاط زیادی را بین کودکان ایجاد می کند.

هدف گیری برای پرتاب تیله های رنگی یکی از تکنیک های اصلی این بازی است که بازیکنان باید یادبگیرند برای این هدف گیری، تیله های خود را محکم بین دو انگشت سبابه و شست نگه دارند. این در حالی است که انگشت شست باید محکم با زمین تماس پیدا کنند و سپس با انگشت دست دیگر ضربه محکمی به تیله های خود بزند و آن را به سمت تیله های رقیب پرتاب کند.

اکثر تیله هایی که برای تیله بازی استفاده می شوند از جنس شیشه هستند که با طرح های رنگی مانند چشم گربه تزیین شده اند تا جذابیت خاصی به آنها داده شود. بدون شک طرح جذاب این تیله ها به تنهایی می تواند ذوق و شوق کودکان شما را برای داشتن آنها برانگیزد. برای همین بازی تیله ها با گذشت سال های متمادی همچنان جزء محبوب ترین بازها شناخته می شود که طرفداران خاص خودش را دارد.

این بازی ممکن است قواعد خاصی را داشته باشد که کودکان مجبور هستند برای رعایت این قوانین فکر خود را به کار بیاندازند و با هدف گیری خاص تیله ها را به هم بزنند تا بتوانند برنده بازی باشند.

از آنجایی که کودکان مجبور هستند برای برنده شده در این بازی از حواس پنجگانه خود به ویژه حس لامسه و بینایی شان استفاده کنند، این بازی می تواند تاثیر زیادی در تقویت مهارت های حرکتی و فعالیت بدنی آنها داشته باشد.

اما این بازی بیشتر در بین پسرها رایج است. آنها می توانند بازی را هم به صورت دو نفره و هم گروهی انجام دهند. به نحوی که هر چه تعداد افراد شرکت کننده در این بازی بیشتر باشد هیجان آن هم بیشتر خواهد بود.

شطرنج

شطرنج یکی دیگر از بازی های فکری قدیمی است که در این بازی دو نفر می توانند با همدیگر رقابت کنند. بازیکنان در این بازی با حرکت مهره ها می توانند مهره های رقیب را از صحنه مسابقه خارج کنند و با قوانین کیش و مات برنده بازی باشند.

این بازی دو نفره بر روی یک صفحه شطرنجی سیاه و سفید با ۶۴ مربع سیاه و سفید و مهره‌ های شطرنج (شاه، وزیر، رخ، فیل، اسب و سرباز) انجام می شود. هر یک از بازیکنان باید مهره های خودشان را در قسمت های تعیین شده بر روی صفحه شطرنج بپینند. هر یک از این مهره ها ارزش و امتیازی مشخصی دارند. نتایج این بازی که ممکن است انجام آن ساعت ها طول بکشد با پیروزی یکی از بازیکنان یا تساوی به پایان می‌ رسد.

طبق بررسی ها و تحقیقات علمی صورت گرفته این بازی دونفره می تواند در بهبود نمرات، حل مسائل، خواندن و ریاضیات کودک تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. می بخشد. برخی از کارشناسان در این زمینه معتقدند که وقتی کودکان به کلاس دوم دبستان می روند بهترین و ایده آل ترین زمان برای آشنایی آنها با بازی شطرنج است. اما با این حال برخی از کودکان در سنین پایین تر هم علاقه و استعداد زیادی به یادگیری این بازی دارند.

به طور کلی این بازی محدودیت سنی خاصی ندارد و افراد در هر سن و سالی به راحتی می توانند از این بازی مهیج لذت ببرند. این در حالی است که اکثر افراد حتی از دیدن بازی شطرنج هم لذت می برند و ساعت ها وقت خودشان را صرف مشاهده بازی دیگران می کنند.

در این بازی خودتان باید حرکت مهره ها را برنامه ریزی کنید و در نهایت تصمیم بگیرید کدام مهره ها را حرکت دهید، فرصت تجزیه و تحلیل را دارد. برای همین بسیاری از کارشناسان معتقدند که این بازی می تواند تاثیر بسیار زیاد در افزایش اعتماد به نفس کودکان و حتی بزرگسالان داشته باشد.

 برنده شدن در این بازی به این نیاز دارد که شما مهارت پیش بینی حرکات بعدی حریف خود را داشته باشید و بتوانید بر کل مهره های خودتان نظارت داشته باشید. هر گونه حرکت بدون برنامه و فکر کردن ممکن است روند بازی را به نفع رقیب تغییر دهد. پس باید با فکری باز و ذهنی آرام بر روی حرکات مهره های خود تمرکز کنید.

تخته نرد

اگر به دنبال یک بازی فکری اصیل ایرانی و قدیمی هستید که بتوانید در جمع خانوادگی به صورت دو نفره از آن لذت ببرید، بهتر است تخته نرد را انتخاب کنید. این بازی مانند بازی شطرنج بر روی یک صفحه با 30 مهرها با دو رنگ مخالف و تاس انجام می شود. برنده شدن در این بازی به مهارت فکری و تمرکز زیاد برای خارج کردن مهره های رقیب نیاز دارد.

این بازی تا حدودی شبیه به بازی شطرنج است که بر روی یک صفحه شطرنجی یا همان تخته و به صورت دو نفره انجام می شود. همراه با تخته شما در این بازی از 15 مهره سیاه، 15 مهره سفید و دو عدد تاس نیز استفاده می شود . نحوه حرکت مهره های شما در این بازی به رنگ مهره هایی که انتخاب می کنید بستگی دارد. به طور مثال اگر شما مهره ی سفید را انتخاب کرده باشید، نحوه ی حرکت شما روی زمین (تخته نرد) بر خلاف جهت عقربه های ساعت است. رقیب شما با انتخاب مهره های دیگر با رنگ مخالف شما در جهت عکس مهره های تان بازی خواهد کرد.

در مرحله اول باید مهره های خودتان را بچینید. بعد تاس را بیاندازید. هر بازیکنی که بتوانند عدد بیشتری بر روی تاس بیاورد، شروع کننده بازی خواهد بود. عدد روی تاس ها مشخص می کند که مهره ها باید چند خانه حرکت کنند.

 از آنجایی که این بازی تا حد زیادی به حرکت تاس بستگی دارد و شما باید مهارت لازم برای تاس انداختن داشته باشید و در تصمیم گیری برای حرکت دادن مهره های خود دقت لازم را به خرج دهید و از طرفی هم حواستان به حرکت مهره های حریف تان باشد، هیجان این بازی زیاد بوده و برنده کسی است که بتواند کاملا حرفه ای عمل کند و بدون هدف مهره های خود را حرکت ندهد.